เหล็กโครงสร้างรูปพรรณคืออะไร?

เหล็กโครงสร้างรูปพรรณ (Structural Steel) คือ เหล็กที่ผลิตออกมามีหน้าตัดเป็นรูปลักษณะต่างๆ สำหรับใช้ในงานโครงสร้าง แบ่งการผลิตออกเป็น 2 แบบได้แก่ เหล็กโครงสร้างรูปพรรณรีดร้อน และ เหล็กโครงสร้างรูปพรรณรีดเย็น

เหล็กหลากรูปแบบสำหรับงานก่อสร้าง

เหล็กโครงสร้างรูปพรรณรีดร้อน (Hot rolled structural steel) มีทั้งเหล็กรูปพรรณรีดร้อนขนาดใหญ่ และเหล็กรูปพรรณรีดร้อนขนาดเล็ก ขนาดใหญ่จะมีความกว้างมากกว่า 200 มม. ขนาดเล็กจะมีความกว้างน้อยกว่า 200 มม. ด้วยกระบวนการหลอมและหล่อขึ้นรูปเป็นเหล็กแท่งในขั้นต้น จากนั้นใช้ความร้อนเพื่อทำการรีด โดยการลดขนาดและขึ้นรูปอีกครั้ง 

เหล็กโครงสร้างรูปพรรณรีดร้อน มีการผลิตใช้งานในต่างประเทศมายาวนาน เนื่องจากผลิตได้รวดเร็ว และเป็นที่นิยมอย่างกว้างขวางรวมถึงประเทศไทยที่เริ่มมีโรงงานผลิตเพิ่มมากขึ้น เหล็กเหล่านี้มีหน้าตัดหลายประเภท และมีหลายเกรด (ชั้นคุณภาพ) รวมถึงมีมาตรฐานที่กำหนดโดยประเทศนั้นๆด้วย อาทิ ASTM (มาตรฐานอเมริกา) JIS (มาตรฐานประเทศญี่ปุ่น) เป็นต้น เดิมส่วนใหญ่แล้วประเทศไทยนำเข้าจากประเทศญี่ปุ่น ปัจจุบันสามารถผลิต และกำหนดมาตรฐานเองภายในประเทศแล้ว ซึ่งได้แก่

• เหล็กเส้นกลม (ROUND BARS)
• เหล็กเส้นข้ออ้อย (DEFORMED BARS)
• เหล็กเอชบีม (H-BEAM) เหมาะสำหรับงานโครงสร้างคาน เสา และโครงหลังคา
• เหล็กไวด์แฟรงค์ (WIDE FLANGE H-BEAM)
• เหล็กไอบีม (I-BEAM) เหมาะสำหรับงานเครื่องจักร รางเครน
• เหล็กฉาก (SQUARE ANGLE) เหมาะสำหรับงานโครงสร้างหลังคา เสาส่งไฟฟ้าแรงสูง เสาส่งวิทยุ เสาโทรศัพท์
• เหล็กรางน้ำ (CHANNEL) เหมาะสำหรับทำคานรองรับส่วนต่างๆ เช่น บันได คานขอบนอก
• เหล็กเพลาแข็ง (CARBON STEEL ROUND BARS)
• เหล็กเพลาขาว (STEEL ROUND BARS)
• เหล็กสี่เหลี่ยมตัน (STEEL ROUND BARS)

เหล็กโครงสร้างรูปพรรณรีดเย็น (Cold formed structural steel) คือกระบวนการพับขึ้นรูปเหล็กกล้าที่มีลักษณะเป็นแผ่น ในอุณหภูมิปกติ ซึ่งวัตถุดิบในการขึ้นรูปคือ เหล็กแผ่นรีดร้อนหรือเหล็กแผ่นชุบสังกะสี ซึ่งได้แก่

• เหล็กตัวซี (LIGHT LIP CHANNEL)
• ท่อกลมดำ (CARBON STEEL TUBES)
• เหล็กกล่องสี่เหลี่ยมจตุรัส (CARBON STEEL SQUARE PIPES)
• เหล็กกล่องสี่เหลี่ยมผืนผ้า (CARBON STEEL RECTANGULAR PIPES)
• ท่อเหล็กอาบสังกะสี (GALVANIZED STEEL PIPES)
• ท่อเฟอร์นิเจอร์ (STEEL FURNITURE ROUND PIPES)
• ท่อกลม API (AHTM A 53)
• เหล็กฉากพับ (COLD FORMED CHANNEL)
• เหล็กรางพับ (COLD FORMED CHANNEL)

ข้อดีของการใช้งานเหล็กโครงสร้างรูปพรรณ

1. สามารถลดระยะเวลาในการก่อสร้าง เนื่องจากสะดวกต่อการใช้งาน รวดเร็วกว่าการใช้คอนกรีตมาก ช่วยลดภาระดอกเบี้ยของโครงการได้อีกด้วย
2. สามารถเตรียมการจากโรงผลิตได้เลย ทั้งสเปกและคุณภาพ ซึ่งใช้แรงงานน้อยกว่าการก่อสร้างด้วยระบบอื่น
3. ออกแบบตามสถาปัตยกรรมได้หลากหลาย อาทิ ดัดโค้งงอ ทำโครงสร้างแบบโปร่ง เป็นต้น
4. ด้วยลักษณะโครงสร้างที่เบากว่าระบบอื่น จึงทำให้ประหยัดฐานราก ลดค่าขนส่ง และเตรียมพื้นที่จัดเก็บได้สะดวกกว่า
5. ควบคุมคุณภาพ รวมถึงตรวจสอบและบำรุงรักษาได้ง่ายกว่าโครงสร้างอื่น
6. มีความแข็งแรง รองรับต่อแผ่นดินไหวได้ดีกว่าระบบอื่น
7. ไม่ก่อให้เกิดฝุ่นละออง สามารถใช้งานในพื้นที่จำกัดได้ง่าย
8. ดัดแปลง ต่อเติม และรื้อถอนได้ง่าย สามารถนำไปใช้งานอื่นต่อได้
9. สามารถนำมาหมุนเวียนใช้งานโดยการหลอมใหม่ได้